Sprinkler là gì? Sơ lược về hệ thống chữa cháy Sprinkler

Hệ thống chữa cháy sprinkler là một trong những thiết bị hỗ trợ đắc lực cho công tác chữa cháy trên địa bàn thành phố hiện nay. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa biết rõ sprinkler là gì, hoạt động như thế nào,… Do đó, PCCC tại Đà Nẵng – Toàn Tiến Phát sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về hệ thống này trong bài chia sẻ dưới đây.

Sprinkler là gì? Cấu tạo đầu phun Sprinkler

Sprinkler là đầu phun nước chữa cháy tự động có trong những hệ thống dập lửa thường thấy hiện nay. Đầu phun này sẽ được kích hoạt khi nhiệt độ đám cháy đạt ngưỡng của bộ cảm biến nhiệt. Sản phẩm đầu phun Sprinkler cùng lúc thực hiện 2 nhiệm vụ là cảm biến nhiệt và là vòi phun nước. 

Có rất nhiều loại đầu phun Sprinkler nhưng phần lớn chúng đều có cấu tạo gần giống nhau:

• Thân được làm bằng đồng thau hoặc thép mạ crôm để chống gỉ, tăng độ bền cho sản phẩm. Đây là bộ phận quan trọng nhất, tạo nên cấu trúc cho đầu phun và chịu đựng được áp lực nước trong đường ống phun ra. 
• Bộ cảm ứng nhiệt chuyên kiểm soát nhiệt độ và phun nước dập cháy khi nhiệt độ cao đạt mức hoạt động. Thông thường, bộ cảm ứng nhiệt hay sử dụng sẽ là một bầu thủy tinh có chứa thủy ngân bên trong.
• Nút chặn có tác dụng chặn không có nước rò rỉ ra bên ngoài. Khi bộ cảm ứng hoạt động, nút chặn sẽ bị rơi ra làm giải phóng nước từ đường ống ra môi trường ngoài. 
• Tấm dẫn hướng được lắp trên thay đầu phun đối diện với nút chặn chỗ mà nước sẽ được phun ra ngoài. Nhiệm vụ của nó là chia đều dòng nước và tỏa rộng ra trên bề mặt diện tích chữa cháy. 

Nguyên lý hoạt động của đầu phun Sprinkler là gì?

Đầu phun sprinkler thường có chốt chặn được giữ cố định bằng một ống thủy tinh chứa chất lỏng giãn nở khi gặp nhiệt độ cao. Chất lỏng này sẽ giãn nở khi đạt mức nhiệt là 57°C, 68°C, 79°C, 93°C,… và làm vỡ ống thủy tinh. Lúc này, dưới áp lực nước phía sau, phần chốt giữ sẽ rơi ra ngoài và giải phóng dòng nước để dập tắt đám cháy. Trong những tình huống bình thường, chỉ cần từ 1-2 đầu phun sprinkler là đã có thể dập tắt đám cháy hoàn toàn. 

Trạng thái hoạt động của đầu Sprinkler là gì?

Lượng nước được duy trì trong các đầu phun sprinkler sẽ phun hướng tia nước bao phủ lên toàn bộ khu vực cần bảo vệ. Nước sẽ làm giảm nhiệt độ của đám cháy và giúp ngăn lửa cháy lan sang những khu vực xung quanh. 

Thông thường, hệ thống sprinkler sẽ kèm theo những thiết bị báo cháy tự động để phát ra cảnh báo khi có sự cố. Nhờ đó, mọi người có thể kịp thời có các biện pháp an toàn, bảo vệ bản thân khỏi hỏa hoạn không mong muốn. 

Khi đám cháy phát lớn làm nhiệt độ tăng cao, bộ cảm ứng nhiệt sẽ hoạt động sau 30 giây – 4 phút và làm rơi nút chặn để nước thoát ra ngoài. Đối với các trường hợp lửa bùng phát và lan ra nhanh chóng thì cần ít nhất 12 đầu phun mới có thể kiểm soát hoàn toàn.

Phân loại các loại đầu phun Sprinkler phổ biến hiện nay

Hiện tại có 6 loại đầu phun Sprinkler với cấu tạo và cách thức vận hành khác nhau gồm:

• Hệ thống ướt (Wet Pipe System): Là hệ thống mà đường ống luôn có sẵn nước và được kết nối với nguồn nước cung cấp 24/7. Nhờ đó, khi hệ thống được kích hoạt, nước sẽ được phun ra ngay lập tức để xử lý đám cháy kịp thời. 
• Hệ thống khô (Dry Pipe System): Đường ống sẽ chứa không khí hoặc Nitrogen nén thay vì chứa nước như thông thường. Khi được kích hoạt,  khí sẽ thoát ra qua đầu phun làm giảm áp lực mở van hệ thống cho phép nước chảy vào đường ống đi đến đầu phun.
• Hệ thống xả tràn (Deluge system): Được lắp đặt ở những nơi có lượng nước lớn để có thể nhanh chóng dập tắt đám cháy trên phạm vi rộng.
• Hệ thống kích hoạt trước (Pre-Action Sprinkler system): Van của hệ thống này luôn luôn đóng kín và chỉ được kích hoạt do hệ thống báo cháy lắp riêng rẽ độc lập.
• Hệ thống kết hợp hồng thủy (Deluge System): Dùng các đầu sprinklers mở sẵn được gắn vào một nguồn nước. Khi van hệ thống báo cháy được kích hoạt, nước sẽ chảy vào hệ thống đường ống và được phun ra ngoài qua tất cả các sprinklers đã lắp đặt.
• Hệ thống kết hợp hồng thủy – kích hoạt trước (Combined Dry Pipe-Preaction System): Có các đầu sprinklers tự động được gắn vào hệ thống đường ống có chứa không khí và có một hệ thống dò cháy bổ sung được lắp đặt tại cùng những vị trí có đặt đầu sprinkler. 

Sơ lược về hệ thống chữa cháy Sprinkler mà bạn cần biết

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler sử dụng các đường ống ngầm dưới mặt đất và ống trên cao, tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt. Nguồn cấp nước có thể gồm một hoặc nhiều nguồn tự động. Mạng đường ống trên cao được thiết kế theo phương pháp “Định dạng kích cỡ ống” hoặc “Áp lực nước”, lắp đặt sát trần nhà, đảm bảo an toàn cho người bên dưới.

Hệ thống này thường được lắp đặt cho các tòa nhà cao tầng, công trình quy mô lớn. Các đầu phun Sprinkler được bố trí đều khắp khu vực cần bảo vệ, tạo thành một lớp phun nước bao phủ toàn bộ không gian khi có cháy xảy ra. Mỗi tầng hoặc khu vực riêng biệt của hệ thống đều được trang bị một thiết bị báo động, kích hoạt khi phát hiện có đám cháy trong phạm vi hoạt động của nó.

Tiêu chuẩn thiết kế hệ thống chữa cháy Sprinkler

Dưới đây là một số tiêu chuẩn và quy chuẩn quan trọng trong thiết kế hệ thống chữa cháy sprinkler:

• TCVN 6305:2007 – Hệ thống sprinkler tự động – Yêu cầu thiết kế và lắp đặt
• NFPA 13 – Standard for the Installation of Sprinkler Systems
• TCVN 4317:2007 – Hệ thống cung cấp nước chữa cháy bên trong nhà và công trình
• TCVN 2622:1995 – PCCC cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế
• QCVN 06:2022/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình

Đây đều là những tiêu chuẩn phức tạp với nhiều điều cần lưu ý. Do đó, nếu bạn muốn lắp đặt hệ thống chữa cháy Sprinkler, hãy liên hệ với đội ngũ thiết kế PCCC ở Đà Nẵng. Các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này sẽ hỗ trợ tư vấn và thiết kế sơ đồ hệ thống an toàn, tiện ích. 

Hy vọng với những chia sẻ trên đây, bạn đã hiểu rõ sprinkler là gì, cấu tạo như thế nào và cách nó vận hành ra sao. Trong trường hợp bạn cần tìm dịch vụ thi công PCCC tại Đà Nẵng, hãy liên hệ với Toàn Tiến Phát để được hỗ trợ tốt nhất nhé. 

Tham khảo thêm: Hệ thống cảnh báo cháy sớm – Lá chắn bảo vệ cho mọi công trình